Vrij van schaamte en angst leven volgens je verlangens
In ieder van mijn begeleidingstrajecten komt deze vraag naar voren. Het benoemen van je diepste verlangen kan gepaard gaan met schaamte en angst wat dan als gevolg heeft dat het verlangen niet vervuld kan worden. Maar zodra je deze gevoelens van schaamte en angst herkent en toelaat bied je jezelf de mogelijkheid om je je verlangens toe te eigenen en van daaruit te leven.
Tim een jonge man van 33 jaar
Tim komt bij mij met de vraag of ik hem kan ondersteunen bij het vinden van een nieuw functieprofiel wat aansluit bij zijn wensen en verlangens. De ODC drijfverenmeting en gesprekken die daarop volgen geven hem het gewenste inzicht en hij neemt stappen in de gekozen richting. Onderweg komt er iets in hem naar boven wat hij niet had verwacht. Hij vertelt dat hij bang is om zichzelf te zijn. We nemen de tijd om hier dieper op in te gaan. Er is angst voor afkeuring en om raar gevonden te worden in de ogen van de buitenwereld. Deze gedachte komt voort uit zijn verleden waarin hij boodschappen heeft ontvangen dat hij als man geen gevoelens mag hebben. Dit heeft hem in een klem gebracht. Een gevoel van benauwdheid op zijn borst gepaard gaande met boosheid en machteloosheid komt op als hij hierover vertelt. Dan realiseert hij zich dat hij niet verantwoordelijk is voor de verwachtingen van zijn ouders of anderen. Dit lucht hem op en geeft hem rust. Ineens gaan zijn ogen stralen en zegt hij: “Ik ben een warm, lief, intuïtief en gevoelig persoon, een optimist.” Een poosje kan hij in dit heerlijke gevoel blijven, maar dan komt schaamte in hem op. Schaamte en ook angst om ruimte te geven aan zijn verlangen om te zijn wie hij werkelijk is.
Er is iets mis met mij
Angst en schaamte zijn pijnlijke gevoelens die niemand graag wil voelen. Daarom is er een automatische reactie om er van weg te bewegen, je handelt naar je overlevingspatroon. Op deze manier beschermen we ons voor de pijnlijke gedachte dat er iets mis met ons zou zijn.
Een overlevingspatroon kan zich op verschillende manieren uiten:*
- Jezelf willen verbeteren door activiteiten zoals sporten, op dieet gaan, cursussen volgen, mediteren.
- De veilige weg kiezen en niets meer doen, geen mislukkingen meer riskeren
- Jezelf terugtrekken en niet meer voelen, je voortdurend zorgen maken
- In de ‘doe-modus’ schieten en altijd druk zijn
- Kritisch naar jezelf zijn
- Overgevoelig zijn voor de fouten van anderen
Afscheiding
Gelukkig heeft ieder mens een overlevingssysteem dat zorgt dat gevoelens als schaamte en angst niet zomaar worden gevoeld. Het idee dat je tekortschiet omdat je niet kunt voldoen aan de verwachtingen van je ouders/omgeving/opvoeding is niet prettig. Het geeft een gevoel van ‘niet goed genoeg zijn’. Deze gevoelens van ‘onwaardig zijn’ kunnen hand in hand gaan met een gevoel van afscheiding van het leven, wat eenzaamheid oproept.
Middels verbinding vind je de weg weer terug
In ieder van ons leeft het verlangen naar geluk en naar de erkenning dat je bestaat. Erkennen dat je bestaat kan alleen gebeuren door anderen, in verbinding.
In Zuid-Afrika is dit ingebed in de cultuur. Ze begroeten elkaar met: “Ubuntu”. Dit betekent: ik heb de ander (jou) nodig om mens te worden.
Juist omdat je een ander nodig hebt om mens te worden komt in relatie met de ander de angst voor verlating naar boven.
Terug naar Tim:
Op het moment dat Tim zijn verlangen uitsprak te willen leven in zijn volle potentie, was hij in een relatiesessie met zijn vriendin, zij zat tegenover hem. Haar ogen ontmoetten zijn ogen en haar handen hielden zijn handen vast. In deze veilige setting, in verbinding met zijn geliefde, kon Tim zijn gevoelens van schaamte en angst toestaan en erbij aanwezig blijven. Je kon zien aan haar ogen dat ze met hem meeleefde, hij was niet alleen.
Reguleren van emoties
Tim had deze gevoelens en verlangens, zoals de meesten van ons, altijd voor zichzelf gehouden. Doordat hij deze nu toeliet in verbinding met zijn partner, kon Tim als het ware zijn angst op de thee vragen, aanwezig blijven in zijn verlangen en zo door de angst heen bewegen. Volgens hersenonderzoeker Dr. Dan Siegel helpt de aanwezigheid van een ander je door moeilijke momenten heen. Oogcontact en aanraking helpen om heftige emoties te reguleren. Kijk hier naar zijn prestentatie ‘connecting to calm’
Wat heeft het gesprek Tim opgeleverd?
Tim heeft bezit genomen van zijn kwaliteiten. Vrij van schaamte over zijn verlangen start hij binnenkort met een nieuwe opleiding in zijn gewenste loopbaanrichting. En wat betreft zijn relatie: ervaren hij en zijn vriendin meer verbinding met elkaar dan ooit tevoren.
Herken je dit in je relatie en wil je eraan werken? Relatietherapie helpt je er samen uitkomen. Of kom naar een Relatieweekend of doe samen een Relatie-retraite.
* Literatuur: Het leven liefhebben door acceptatie door Tara Brach